Wyłaniający się z akt resortu spraw zagranicznych ČSR konterfekt życia społecznego i politycznego II Rzeczypospolitej nie jest obiektywny. Sporządzenie takiego wymagałoby zawieszenia własnych norm, osądów i nałogów mentalnych, moralnych i estetycznych, aby przeniknąć tak daleko, jak to możliwe, w pole widzenia innego człowieka i przyswoić sobie jego sposób percepcji. Tymczasem nawet najbardziej biegli w swym rzemiośle dyplomaci I Republiki postrzegali nadwiślańskie realia przez pryzmat własnej (jakże odmiennej od polskiej) kultury. Pisane przez nich raporty, instrukcje i analizy odzwierciedlają nie tylko geopolityczne kalkulacje. Są również świadectwem uwikłania ich autorów w zależności: etniczne, klasowe, światopoglądowe lub historyczne. Dowodzą także, jak trudno im było powściągnąć emocje, gdy pisali, konwersowali i rozmyślali o Polsce. Poszukując w XIX w. odpowiedzi na pytania: kim jesteśmy, skąd pochodzimy, dokąd zmierzamy, czeskie elity nie mogły przejść do porządku dziennego nad kwestią polską. Stanowiła ona element strategii wobec monarchii habsburskiej, a nade wszystko wyznacznik stosunku do Rosji. Przedmiotem studiów są także metody, za pomocą których realizowano cele polityki zagranicznej Pragi. Dokonano rekonstrukcji obrazu II Rzeczypospolitej, jaki powstał w wyniku rutynowych działań personelu wybranych placówek dyplomatycznych i konsularnych ČSR oraz analiz przeprowadzonych nad Wełtawą przez kadrę kierowniczą MZV. Określono też występujące między nimi współzależności.