Monografia to rezultat pracy międzynarodowej grupy naukowców, zainteresowanych badaniem działań inwestorów zagranicznych we wdrażaniu programów społecznej odpowiedzialności biznesu w krajach rozwijających się. Autorzy starają się zweryfikować główną hipotezę, że gotowość korporacji wielonarodowych do działania na rzecz społeczności lokalnych zależy od dojrzałości krajowych i lokalnych ram prawnych. Im bardziej rozwinięty jest kraj pod względem standardów prawnych, tym bardziej lokalna społeczność czerpie korzyści z CSR. Natomiast w biednych krajach – ze słabymi standardami prawnymi, międzynarodowe firmy nie są zobowiązane do respektowania potrzeb miejscowej ludności. CSR stała się jedną z najważniejszych koncepcji nowoczesnego zarządzania. Odpowiedzialność społeczna biznesu jest często definiowana jako koncepcja, w której firmy integrują elementy społeczne i środowiskowe z działaniami biznesowymi, zarządzaniem i relacjami z interesariuszami. Badania Autorów nad społeczną odpowiedzialnością biznesu ujawniły, że istnieją dwa główne modele: pierwszy to model After Profit Obligation, nawiązujący do piramidy potrzeb Maslowa, opisany przez amerykańskiego ekonomistę A.B. Carrolla. Model ten zakłada, że w obszarze odpowiedzialności ekonomicznej istnieje możliwość wyboru między zyskiem a ryzykiem. Zwolennicy tego podejścia dostrzegają, że trudne warunki rynkowe zmuszają przedsiębiorców do priorytetowego traktowania własnych interesów, co również skutkuje maksymalizacją bogactwa społecznego. Milton Friedman uważał, że wkład danej firmy w ogólny dobrobyt polega na jej wydajnej i efektywnej produkcji dóbr i usług, która trwa tak długo, jak długo społeczeństwo uzna to za użyteczne, pozostawiając kwestie odpowiedzialności społecznej państwu. Drugi model, który został spopularyzowany przede wszystkim w twórczości D.J. Wooda, nosi nazwę Before Obligation Zysk. Pod pewnymi względami model ten jest odwróconą hierarchią. Uważa się, że wartościami najwyższymi i najważniejszymi są wartości moralne, jednak są one podporządkowane wszystkim innym wartościom. Dlatego u podstawy piramidy leży odpowiedzialność moralna, która jest stosowana niezależnie od warunków, w jakich działa organizacja. Zgodnie z tym modelem moralna postawa właścicieli, menedżerów i zwykłych pracowników tworzy wartość dodaną, która wpływa na kształtowanie i pogłębianie relacji z interesariuszami oraz daje firmie przewagę konkurencyjną. Idea wzajemnej solidarności oznacza, że firma dążąca do zysku nie powinna szkodzić społeczeństwu, w którym się znajduje. Społeczną odpowiedzialność biznesu można traktować jako element szerszego obszaru nauk ekonomicznych, który nazywa się ekonomią społeczną. Ekonomię społeczną można też traktować jako odpowiedź na nieprawidłowości w funkcjonowaniu gospodarki narodowej i fiasko modelu neoliberalnego. W latach 2020-2021 byliśmy świadkami bardzo istotnych i fundamentalnych wydarzeń związanych z pandemią COVID-19 i postępowaniem wiodących firm farmaceutycznych produkujących szczepionki przeciwko koronawirusowi (m.in. Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Johnson & Johnson, czy opracowane w Rosji, Chinach, Indiach itp.). Pfizer skorzystał z ogromnych dotacji w wysokości 6,5 miliarda euro. Główne pytanie w odniesieniu do tych subsydiów pozostaje otwarte i bez odpowiedzi: czy te przedsiębiorstwa działały głównie w interesie społeczności międzynarodowej, czy po prostu wykorzystały okazję do wzbogacenia się w brutalny sposób (poszukiwanie lepszych cen, nagłe zatrzymanie produkcja szczepionek, odmowa dostarczania szczepionek po niższych cenach do mniej zamożnych krajów itp.).

TematykaEkonomia Biznes

WydawnictwoLubelska Akademia WSEI

Rok wydania2022

ISBN978-83-66159-74-7