Monografia odpowiada na pytanie o rolę języka w wyrażaniu, poznawaniu i przeżywaniu uczuć wstydu i dumy jako elementów sytuacji emocjonalnej. Tworzy modele rozumienia tych przeżyć (na podstawie danych słownikowych i korpusowych), a następnie koncentruje się na poszukiwaniu odpowiedzi na pytania dotyczące motywacji badań nad językową konceptualizacją uczuć, oraz prezentuje ustalenia specjalistów (zwłaszcza psychologów) na temat właściwości, wartościowania i typologii przeżyć samoświadomościowych, konfrontując tę wiedzę z ustaleniami badaczy różnych języków. ****** Shame and Pride. Volume 1. Broad Overwiev and Contrasts in the Research on Self-awereness Experiences in Polish Language The monograph explores the role of language in expressing, recognising and experiencing the feelings of shame and pride as elements of emotional situation. It develops models for understanding such experiences (on the basis of lexical corpora), focuses on providing answers to questions concerning the research on language conceptualisation of feelings and presents the findings of professionals (especially psychologists) about the features, valuation and typology od self-awareness experiences, confronting this knowledge with the results of the research on various languages.