Książka stanowi zbiór ściśle powiązanych ze sobą szkiców, podejmujących refleksję teoretyczną nad dziedzinami rozpatrywanymi zazwyczaj osobno: antropologią słowa, teorią antropologiczną, filozofią kulturalistyczną i założeniami animacji kultury. Kwestie te ujmowane są transdyscyplinarnie, a spójność nadaje im szeroka perspektywa antropologiczna, pozwalająca wydobyć wiele powiązań między zagadnieniami i zjawiskami z tych obszarów, które w ten sposób oświetlają się nawzajem. Jednym z głównych wątków przewijających się przez różne podejmowane problemy jest – wydobyta w tytule – opozycja między dwiema strategiami poznawczymi w naukach o kulturze, określonymi metaforycznie jako strategia lunety i strategia radaru. Pierwsza reprezentuje stanowisko nauki paradygmatycznej, w której przyjęta teoria poprzedza rozpoznania badanej rzeczywistości, druga oddaje postparadygmatyczną orientację naukową, zgodnie z którą to z samej rzeczywistości płyną wyzwania poznawcze, dopiero w kolejnym kroku poddawane opracowaniu teoretycznemu, przy zachowaniu podejścia antysystemowego i kontrtekstowego.