ZARYS TREŚCI Praca dotyczy analizy paleogeograficznej fragmentów Pojezierza Suwalskiego, Pojezierza Dobrzyńskiego, Wysoczyzny Drohickiej i wybranych dolin Tatr Wysokich w czasie ostatniego zlodowacenia. Rozważania oparto na analizie geomorfologicznej, geologicznej, badaniach geoelektrycznych i datowaniach osadów, głównie metodą kosmogenicznego chloru-36. Na tle ogólnych informacji odnośnie rozwoju ostatniego zlodowacenia na kontynencie europejskim przedstawiono położenie oraz najważniejsze cechy rzeźby i budowy geologicznej wybranych obszarów, a następnie omówiono najciekawsze zagadnienia dotyczące ich paleogeografii. W części końcowej dokonano korelacji zdarzeń odczytanych na badanych obszarach oraz przeprowadzono dyskusję na temat historii ostatniego zlodowacenia w Polsce. Wykazano, że lobowa transgresja ostatniego lądolodu na obszar Pojezierza Suwalskiego skutkowała pozostawieniem niewielkich obszarów wolnych od lodu. Na podstawie wieku chlorowego poziomów głazowiska w Bachanowie odczytano zróżnicowanie tempa erozji. Przedstawiono nowy scenariusz przebiegu deglacjacji Pojezierza Dobrzyńskiego. Wykazano ścisły związek przebiegu procesów geologicznych w plejstocenie z budową podłoża. Opisano przykład struktur peryglacjalnych poza zasięgiem lądolodu ostatniego zlodowacenia na Wysoczyźnie Drohickiej, odczytanych na podstawie profilowania geoelektycznego. Dokonano korelacji osi klinów z lineamentami powierzchni w okolicach ich występowania. Daty chlorowe uzyskane dla osadów lodowcowych w Tatrach wykorzystane zostały do próby odtworzenia rozwoju lodowców od wczesnego Vistulianu* po początek holocenu. Podkreślono, że przebieg ostatniego zlodowacenia w Polsce zależał nie tylko od globalnych zmian klimatycznych, ale w dużym stopniu także od regionalnych i lokalnych warunków klimatycznych, morfologicznych i geologicznych.

TematykaGeografia

AutorzyJan Dzierżek

WydawnictwoŁódzkie Towarzystwo Naukowe

Rok wydania2009