Napaść Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, do czego doszło 24 lutego 2022 r., jest kolejnym etapem wojny trwającej od 2014 r. Wtedy to Rosja anektowała Autonomiczną Republikę Krymu i miasto wydzielone Sewastopol oraz doprowadziła do zbrojnej secesji obwodów donieckiego i ługańskiego. Wydarzenia te były reakcją na obalenie prorosyjskiego prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza, którego odsunięto od władzy decyzją Rady Najwyższej Ukrainy. Poprzedziły je kilkumiesięczne manifestacje i protesty ludności, których zarzewiem było niepodpisanie przez prezydenta umowy stowarzyszeniowej pomiędzy Ukrainą a Unią Europejską. Od tamtego czasu konflikt zbrojny w Donbasie stał się punktem zapalnym, który stanowił zagrożenie dla bezpieczeństwa Ukrainy. Wyrazem rzeczywistych intencji Rosji względem swojego sąsiada było podpisanie przez prezydenta Rosji 21 lutego 2022 r., kilka dni przed atakiem na Ukrainę, deklaracji uznającej niepodległość i suwerenność dwóch separatystycznych republik – Donieckiej Republiki Ludowej i Ługańskiej Republiki Ludowej. Trwająca wojna pochłonęła życie wielu obywateli Ukrainy, zarówno walczących na froncie żołnierzy, jak i ludności cywilnej. Straty wśród tej ostatniej budzą szczególne przerażenie, ponieważ strona rosyjska atakuje cele cywilne: bloki, szkoły, przedszkola, szpitale, teatry. Wielu Ukraińców musiało porzucić swoje domy oraz dotychczasowe życie i udać się na emigrację. Wojna pociąga za sobą także ogromne straty materialne, zniszczeniu ulega infrastruktura mieszkalna, przemysłowa i transportowa. W gruzy obracane są całe miasta i wsie. Wszystko to ma daleko idące skutki gospodarcze i społeczne dla samej Ukrainy, ale także dla regionu i świata. Zakończenie wojny będzie oznaczać dla Ukrainy konieczność podjęcia olbrzymiego wysiłku związanego z odbudową kraju. W tym procesie, podobnie jak w czasie wojny, niezbędna okaże się pomoc międzynarodowa. O jej potrzebie mówi się od początku wojny. Od formuły tej pomocy i stopnia zaangażowania społeczności międzynarodowej będzie zależeć tempo odbudowy. Przy tak ogromnej skali zniszczeń trudno sobie bez niej wyobrazić powrót Ukrainy do stanu sprzed wojny. Niniejszy tom jest pokłosiem Trzeciego Ukraińsko-Polskiego Forum Historii Gospodarczej i Społecznej, które odbyło się w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie 2 grudnia 2022 r. Wzięli w nim udział naukowcy z różnych ośrodków naukowych Ukrainy i Polski. Celem tych spotkań było omówienie doświadczeń związanych z procesem powojennej odbudowy gospodarczej. Prezentowane teksty odnoszą się do problemów globalnych, takich jak: zadłużenie i reparacje po dwóch największych konfliktach XX w. (artykuł Wojciecha Morawskiego), regionalny (polski) wymiar strat wojennych po tych wojnach (artykuł Cecylii Leszczyńskiej) czy skierowana do zniszczonej wojną Europy pomoc w postaci planu Marshalla (artykuł Kamila Kowalskiego i Rafała Matery). Ukazują także ukraińską perspektywę udziału w międzynarodowych stosunkach gospodarczych na ostatnim etapie pierwszej wojny światowej i po jej zakończeniu (artykuł Wiktora Hołubki i Romana Masyka) oraz społeczno- gospodarcze aspekty deportacji polskiej ludności z terenów Ukrainy Zachodniej pod koniec drugiej wojny światowej (artykuł Jewhena Samborskiego). Traktują o doświadczeniach odbudowy Polski po 1945 r. (artykuły Łukasza Dwilewicza, Tomasza Głowińskiego i Krzysztofa Popińskiego), Bośni i Hercegowiny po wojnach lat 90. (artykuł Andrzeja Krawczyka), a także o długotrwałych skutkach konfliktów zbrojnych w formie konieczności opieki państwa nad inwalidami wojennymi (artykuł Anny Jarosz-Nojszewskiej). Refleksje autorów prowadzą do wniosków, które mogą być przydatne dla Ukraińców w procesie odbudowy gospodarki kraju oraz dla wspólnoty międzynarodowej.

TematykaEkonomia Biznes

AutorzyRedakcja Naukowa Aldona Podolska-Meducka

WydawnictwoSzkoła Główna Handlowa

Rok wydania2023

ISBN978-83-8030-651-6