Cukrzyca

Cukrzyca – grupa chorób charakteryzująca się podwyższonym poziomem glukozy we krwi wynikającą z defektu produkcji insuliny wydzielanej przez komórki beta trzustki Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.

Najczęstszą postacią cukrzycy jest cukrzyca typu 2, polegająca na zmniejszonej wrażliwości tkanek na insulinę. Stan ten wymaga produkcji nadmiernej ilości insuliny, co w dalszym przebiegu choroby przekracza zdolności wydzielnicze trzustki.

Cukrzyca typu 1 polega na pierwotnym, niedostatecznym wydzielaniu insuliny, przy zachowaniu normalnej wrażliwości tkanek na ten hormon. Cukrzyca ciężarnych jest wynikiem zmian hormonalnych związanych z ciążą.

Zasadą współczesnej terapii cukrzycy jest leczenie wszystkich zaburzeń towarzyszących chorobie, a nie tylko kontrola gospodarki węglowodanowej. Dążenie do normalizacji masy ciała, zwiększenie aktywności fizycznej, właściwa dieta, leczenie częstych w cukrzycy zaburzeń lipidowych, nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu krążenia oraz utrzymywanie glikemii w przedziale wartości możliwie najbardziej zbliżonym do niecukrzycowych zmniejsza ryzyko rozwoju powikłań choroby.

Objawy cukrzycy klasyczne

• Wzmożone pragnienie;
• Częste oddawanie moczu, moczenie nocne;
• Ubytek masy ciała, nawet przy zwiększonym apetycie;
• Zapalenie skóry okolicy sromu, a u chłopców pod napletkiem, u małych dzieci nasilone zapalenie pieluszkowe;
• Narastające osłabienie/zmęczenie, senność;
• Zapach acetonu z ust (stan zaawansowany);
• Zaburzenia ostrości widzenia (reakcja na wysoki cukier).

Objawy cukrzycy niecharakterystyczne, mniej oczywiste:

• Początkowo krótko zwiększone łaknienie, potem brak apetytu, co nasila ubytek masy ciała;
• Zaczerwieniona twarz, ciemno-czerwone wargi – w stanie zaawansowanym – wiąże się z nasilonym odwodnieniem;
• Wolniejsze gojenie się ran – częściej w cukrzycy typu 2, gdyż wymaga dłuższego okresu rozwoju;
• Zapalenie zewnętrznych narządów moczowo-płciowych, wydzielina często grzybicza, biała, obfita;
• Przyspieszony i pogłebiony oddech – stan zaawansowany wiąże się z zakwaszeniem organizmu;
• Zapalenie gardła – czerwone, czasem z białawym nalotem, język obłożony, tzw. pseudoangina diabetica (w odróżnieniu od anginy jest bez gorączki);
• Bóle brzucha, nudności i wymioty, twardy brzuch – objawy zaawansowanego stadium kwasicy ketonowej;
• Kurcze mięśniowe – przy dłuższym okresie rozwoju, występują przy większych zaburzeniach jonowych;
• Utrata przytomności/śpiączka cukrzycowa – bardzo zaawansowane stadium.

Cukrzycy typu 1 sprzyjają:

czę częste infekcje w dzieciństwie;

·         rozpoznana cukrzyca typu 1 u jednego z rodziców, w szczególności u ojca;

·         starszy wiek matki;

·         stan przedcukrzycowy u matki podczas ciąży;

·         inne choroby autoimmunologiczne, np. choroba Gravesa-Basedowa, choroba Hashimoto, choroba Addisona, stwardnienie rozsiane.

Przyczyny cukrzycy mogą również wynikać z:

·         wcześniejszego występowania nieprawidłowości w wartościach glikemii,

·         nieprawidłowej tolerancji glukozy,

·         przebytej cukrzycy w ciąży,

·         urodzenia noworodka z dużą wagą urodzeniową (powyżej 4 kg),

·         wysokiego poziomu trójglicerydów we krwi,

·         stosowania terapii hormonalnej,

·         choroby trzustki.